KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YAYIN YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik; Kültür ve Turizm Bakanlığının kuruluş, amaç ve görevleri doğrultusunda yayımlayacağı her türlü basılı yayın ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama ünitesi ve Bakanlık internet sitesinde hizmete sunulan elektronik yayının seçimini, basım-yayın usullerini, yayın kurullarının kurulmasını, çalışma esaslarını, görevlerini ve yetkilerini düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Kültür ve Turizm Bakanlığınca yayımlanacak her türlü basılı yayın ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama ünitesinde ve Bakanlık internet sitesinde hizmete sunulan elektronik yayına ilişkin iş ve işlemleri, ayrıca bu işlemlerin yapılması için Bakanlık bünyesinde kurulan yayın kurullarının kuruluş, işleyiş ve çalışma esasları ile görev ve yetkilerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 16/4/2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 1 inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Kültür ve Turizm Bakanını,
b) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
c) Derleme: Özgün eser üzerindeki haklar saklı kalmak kaydıyla, ansiklopediler ve antolojiler gibi muhtevası seçme ve düzenlemelerden oluşan ve bir düşünce yaratıcılığı sonucu olan eseri,
ç) Elektronik yayın: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her türlü elektronik ortamda sadece okunabilmesi amacıyla sunulmuş şeklini,
d) Genel Müdür: Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürünü,
e) Genel Müdürlük: Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünü,
f) İşlenme eser: Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu esere nispetle müstakil olmayan ve işleyenin hususiyetini taşıyan fikir ve sanat mahsullerini,
g) Manyetik depolama üniteleri: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her türlü elektronik ortamda okunabilmesi amacıyla CD, DVD ve benzeri şekillerde depolanmış şeklini,
ğ) Telif eser: Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserler ile doğrudan meydana getirilen fikir mahsullerini,
h) Tercüme: Yazıldığı dilden başka bir dile aynen çevrilen eseri,
ı) Yayımlamak: Kitap, dergi ve benzeri basılı yayınlar ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama ünitelerini çoğaltmak ve yaymak, elektronik yayınların ise Bakanlık internet sitesinde hizmete sunulmak suretiyle umuma arz edilmesini,
i) Yayın: Basılı kitap ve dergi gibi eserler ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama üniteleri ile Bakanlık internet sitesinde hizmete sunulan elektronik eserleri,
j) Yayın Kurulları: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayın Projeleri Değerlendirme Kurulunu, TEDA Projesi Danışma ve Değerlendirme Kurulunu ve Yayın Danışma Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yayın Kurulları, Eserlerin İncelenmesi ve Seçilmesi
Yayın kurullarının oluşturulması
MADDE 5 – (1) Bakanlığa yapılan yayın önerilerini değerlendirmek, ilke kararları almak, basılacak eserleri ve projeleri değerlendirmek üzere oluşturulan Yayın Kurullarının sayısı üçü geçemez. Genel Müdür ve Genel Müdürlüğün yayımlardan sorumlu Daire Başkanı kurulların daimi üyesidir. Genel Müdür bu kurullara başkanlık eder. Her bir yayın kurulu daimi üyelerle birlikte Bakanlık dışından kültür, sanat, edebiyat alanlarında uzman kişilerden seçilecek toplam yedi üyeden oluşur. Daimi üyeler ilgili görevlerinden ayrıldıklarında üyelikleri düşmüş sayılır. Yayın işleriyle ilgili kurullar, Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan Olur’u ile oluşturulur. Kurul üyeleri Genel Müdürlükçe teklif edilir ve Bakan tarafından görevlendirilir.
(2) Yayın kurulları;
a) Bakanlığa yapılan yayın başvurularını ve projeleri değerlendirmek üzere teşkil edilen Yayın Projeleri Değerlendirme Kurulu,
b) Kültürel dışa açılma projelerini yürütmek, yurt dışında ortak yayın olarak basılabilecek eserler ile Bakanlıkça desteklenecek eserleri belirlemek ve bu bağlamda Türk Kültür, Sanat ve Edebiyat Eserlerinin Türkçe Dışındaki Dillerde Yayımlanmasına Destek Projesini (TEDA) yürütmek üzere teşkil edilen TEDA Projesi Danışma ve Değerlendirme Kurulu ile,
c) Özel ihtisas gerektiren konuları değerlendirmek üzere teşkil edilen Yayın Danışma Kurulu’dur.
Toplantı ve karar
MADDE 6 – (1) Yayın kurulları, Genel Müdürlüğün gerekli gördüğü hâllerde üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını toplantıya katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile alır. Oyların eşitliği halinde Başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılır.
(2) Toplantılar, Genel Müdürlükçe hazırlanan gündemle yapılır. Genel Müdürlükçe belirlenen başvuru şartlarına uymayan eserler, ilgili yayın kurulu gündemine alınmaz. Yayın kurulları gerektiğinde Başkanın teklifi ile ortak toplantı yapabilir. Kurulların sekreterya ve raportörlük görevi, Genel Müdürlüğün yayımlardan sorumlu Daire Başkanlığınca yürütülür.
Yayın kurullarının görevleri ve yetkileri
MADDE 7 – (1) Bakanlık yayın politikasını ve 11 inci maddede belirtilen ilkelerini göz önünde bulundurmak zorunda olan yayın kurullarının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Yayımlanması isteğiyle Bakanlığa gönderilen eserleri inceleyerek veya inceleterek, eserlerin basılı veya elektronik ortamda veya internet sitesinde yayımlanıp yayımlanamayacağı konusunda görüş belirtmek.
b) Millî kültürün oluşması, yaygınlaştırılması, yükseltilmesi ve bunları evrensel boyutlara taşımaya yönelik ihtiyaç duyulan tür ve sahalarda 11 inci maddede belirtilen ilkeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre eserler hazırlatmak veya yazar ve çevirmen isimleri tespit ederek bu kişilere eserin ısmarlama yoluyla hazırlattırılmasını teklif etmek.
İncelemede usul
MADDE 8 – (1) Yayın kurulları, yayımlanmak talebiyle gönderilen eserleri ve gerektiğinde diğer dokümanları incelenmek ve yazılı görüşünü almak üzere Bakanlığın ilgili birimlerine veya konunun özelliğine göre uzmanlarına gönderebilir.
(2) İnceleyicinin verdiği gerekçeli rapor yeterli görülmez veya süresi içinde incelenip Bakanlığa teslim edilmezse eser ikinci bir inceleyiciye gönderilebilir. Alınan rapor, yayın kurulunda değerlendirilir ve eserin yayımlanıp yayımlanmamasına karar verilir.
(3) Yayın kurulları, eserleri bir inceleyiciye göndermeden de yayımlanmasını teklif edebilir veya geri çevirebilir.
Bakanlık adına eser hazırlattırılması
MADDE 9 – (1) Bakanlık adına eser hazırlattırılması istenen kişi veya kişiler belirtilen süre içinde çalışmayı tamamlayıp Bakanlığa sunmadıkları takdirde, bu kişi veya kişilerden işi geri almak ve bir başka hazırlayıcıya vermek konusunda Bakanlık yetkilidir.
Yayım ve tespit usulü
MADDE 10 – (1) Yayın kurullarınca uygun görülen eserlerden hangilerinin hangi yöntemle yayımlanacağı, basılacak eserlerin dizileri ve baskı sayıları, CD veya DVD gibi elektronik ortamda hazırlanacakların sayıları, internet sitesinde yayımlanacakların sayıları ve yayım süreleri, Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan Olur’u ile tespit edilir.
Değerlendirme ilkeleri
MADDE 11 – (1) Yayın kurullarınca, yayımlanacak eserlerin seçiminde, hazırlanmasında, sadeleştirilmesinde ve tercüme edilmesinde göz önünde bulundurulacak temel ilkeler şunlardır;
a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına uygun olması ve kanunlara göre suç oluşturmaması,
b) Atatürk ilke ve inkılaplarının korunması, yaşatılması ve benimsetilmesi prensibine aykırı olmaması,
c) Millî birlik ve beraberliği bozucu görüşlere, insanı, aileyi veya toplumun belirli bir kesimini küçük düşürücü bilgi, belge ve yorumlara yer verilmemesi,
ç) Millî kültürümüzü evrensel boyutlara ulaştıracak ve insanlığın ortak değerlerine katkıda bulunacak nitelikte olması, toplumsal yararlılığı ve evrenselliği göz önünde bulundurması,
d) Toplumun çağdaşlaşmasına, demokratikleşmesine, kendisini tanımasına katkı sağlayıcı nitelikte olması,
e) Ülke dışındaki insanlarımızın, kültürel kimliklerini korumalarına ve sanatsal gereksinimlerini karşılamalarına destek olucu nitelikte olması,
f) Ortak kültür bağlarımız olan diğer bağımsız Türk Cumhuriyetleri ile ikili kültür alış-verişini sağlayıcı ve dostluk bağlarını güçlendirici nitelikte olması,
g) Eserlerin Türk Dilinin zengin varlığından faydalanılarak, herkesin kolayca anlayacağı, yaşayan ve konuşulan Türkçe kurallarına uygun hazırlanmış olması,
ğ) Bilimsel yöntemlere veya bir sanatın özelliklerine göre hazırlanmış olması,
h) Tarihimizi, bugüne ulaşan kültürel zenginliğimizi işleyici, tanıtıcı, zenginleştirici ve gelecek nesillere taşıyıcı nitelikte olması.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Başvuru şartları
MADDE 12 – (1) Eserlerin yayımlanması için başvuruda bulunanlar;
a) Eserlerin dil, resim, grafik, tablo, çizelge, şekil, nota, harita ve benzeri bakımından basım ve elektronik ortam teknolojilerine uygun olacak şekilde hazırlanmış hâlini,
b) Fotoğraf ve diaları kaliteli bir basım ve elektronik ortam için yeterli özellikte, baskıya hazır durumda,
c) Bilgisayar ortamında düzenlenmiş bir nüshasını,
ç) Eserin kaydı olan disket, CD/DVD’sini,
d) Yazarın, çevirmenin, resimleyenin ve benzeri hazırlayanın özgeçmişini,
e) İmzalı başvuru dilekçesini,
teslim etmek zorundadır.
Yayım şartları
MADDE 13 – (1) Eserlerinin yayımlanmasını isteyenler;
a) Eserinin üzerinde başka kurum veya kuruluşlar ile kişilerin haklarının bulunmadığına ve bu hususta her türlü hukukî sorumluluğu üstlendiklerine dair taahhütnameyi,
b) 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun ilgili hükümlerine göre; eserdeki tüm bilgi ve dokümana ait gerekli izinleri almış olduklarını belirtir beyannameyi,
c) Muhtemel maddi hatalar konusunda Bakanlığın tasarruf yetkisini kabul ettiklerini belirtir izin belgesini,
ç) Yayımlanması ve ücret ödenmesi uygun görülen eserinin basılı manyetik depolama ürünleri vasıtasıyla ve internet sitesinde elektronik ortamda çoğaltma ve yayma hakkını Bakanlığa devrettiğine dair düzenleyeceği temliknameyi,
Bakanlığa vermekle yükümlüdürler.
Eserlerin temsil, seslendirme ve basım hakları
MADDE 14 – (1) Telif, tercüme, derleme ve işlenmelerini, noter kanalı ile Bakanlığa devir ve temlik eden yazar ve mütercimlerin, sahnede temsil edilecek ve seslendirilecek telif, tercüme, derleme ve işlenme eserlerinin, temsil ve seslendirilmeden doğan hakları kendilerinin, çoğaltma ve yayma hakları ise Bakanlığındır.
Yeni baskı ve yayım hakkının devri
MADDE 15 – (1) Bakanlıkça yayımlanan bir eserin yeni baskısının yapılması, çoğaltılması veya yayım hakkının eser sahibine veya başka birine devredilebilmesi; Bakanlıkça yapılmış baskısının yüzde doksanının bitmiş olmasını müteakip Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan Olur’una bağlıdır.
(2) Bakanlıkça elektronik ortamda veya manyetik depolama ünitelerinde yayımlanan eserlerin yayım hakkının eser sahibine veya başka birine devredilebilmesi, yayımlandığı tarihten itibaren beş yıl sonunda yazar veya yazarlarının isteği üzerine Genel Müdürlüğün teklif ve Bakan Olur’una bağlıdır.
Birimlerce hazırlanan eserlerin incelenmesinde usul
MADDE 16 – (1) Bakanlık, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü dışındaki genel müdürlükler ve daire başkanlıklarınca, kendi konularında yayına hazırlattırılan ve Bakanlık yayını olarak yayımlanması düşünülen eserlerin, gerektiğinde yayın kurullarınca bu Yönetmelik hükümlerine göre incelettirilmesini isteyebilir. Yayın kurulları bu eserleri değerlendirip iadelerine, incelettirilmelerine veya doğrudan yayımlanmasına karar verebilir. Telif veya baskı giderlerine yönelik her türlü ödemeler birimlerin kendi bütçelerinden karşılanır.
Toplantı ücreti ve harcırah
MADDE 17 – (1) Bakanlık dışından kurul toplantılarına katılan üyelere, 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre toplantı ücreti ödenir. Toplantıya başka yerden katılan üyelere 6245 sayılı Harcırah Kanunu Hükümlerine göre yol masrafı ve gündelik verilir.
Telif haklarının belirlenmesi
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerince yayımlanacak eserlerin telif, işlenme, derleme veya tercüme hak ve ücretleri, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hesaplanır ve ödenir. Ancak; resmî görevlendirme ile hazırlanmış eserlere ücret ödenmez.
Yayın kurulu kararı gerekmeyen durumlar
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesi uyarınca ücret ödenmeyecek olan yayınlarda yer alacak metinler veya eserler için yayın kurulu kararı alınması zorunlu değildir.
Hüküm bulunmayan hususlar
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hususlarda 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
MADDE 21 – (1) 31/8/1993 tarihli ve 21684 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kültür Bakanlığı Yayın Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Maliye Bakanlığı ile Sayıştayın görüşleri alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.