Milli Kütüphane Başkanlığında İlmi Araştırma, İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler ile Yabancı Basın Yayın Mensuplarının Tabi Olacakları Esaslara İlişkin Yönerge
(Bakanlık Makamının 24.11.2011 tarihli ve 238146 sayılı onayı ile yürürlüğe girmiştir)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1)Bu Yönergenin amacı, Milli Kütüphane Başkanlığında ilmi araştırma, inceleme yapmak ve film çekmek isteyen yabancılar veya yabancılar adına müracaat edenler ile yabancı basın yayın mensuplarının tabi olacakları esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1)Bu Yönerge, Milli Kütüphane Başkanlığı’ndan veya Kütüphane koleksiyonunda bulunan materyallerden yabancı uyruklu araştırmacıların, film çekmek isteyenlerin, yabancılar adına müracaat edenler ile yabancı basın yayın mensuplarının yararlanmalarına ilişkin işlemleri kapsar.
Hukuki dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönerge, 29/04/1988 tarihli ve 19799 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Türkiye’de İlmi Araştırma, İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar Veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler İle Yabancı Basın Yayın Mensuplarının Tabi Olacakları Esaslar”ı belirleyen 1988/12839 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’na dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönergede geçen tanımlardan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Başkanlık: Milli Kütüphane Başkanlığını,
c) Kütüphane: Milli Kütüphaneyi,
ç) Kütüphane Materyali: Milli Kütüphane koleksiyonunda bulunan kitap, broşür, bülten, süreli yayın, yazma ve nadir eser, takvim, mikrofilm, CD, DVD, plak, atlas, harita, pul, para, resim, tablo, fotoğraf, gravür, kupür, röprodüksiyon, rozet, el ilanı, pankart, figür, afiş ve kartpostal gibi malzemeleri
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kütüphane Hizmetlerinden Yararlanmada İzlenecek Usul ve Esaslar
Başvuru ve değerlendirme
MADDE 5- (1) Başvurular, Kütüphane’de araştırma, inceleme yapmak isteyenler, onlar adına başvuranlar ve basın yayın mensuplarınca doğrudan veya posta, faks, elektronik posta ve benzeri yollarla yapılır.
(2) Başvurular, Başvuru ve Bilgi Formu (Ek-1) eksiksiz ve tam olarak doldurulup Başkanlığa teslim edildiğinde yapılmış sayılır. Posta, faks, elektronik posta yoluyla yapılan başvurularda, başvuruyu yapan araştırmacı ve basın yayın mensuplarına Başvuru ve Bilgi Formu (Ek-1) iletilerek doldurulması sağlanır.
(3) Yapılacak başvuru ile ilgili değerlendirmede, araştırmanın incelemenin amacının ülkemiz mevzuatına ve güvenliğine aykırılık taşıyıp taşımadığı, başvuru belirli materyal veya materyallerin araştırılmasına, incelenmesine ilişkin ise, bunların başvuru sahibine verilemeyecek düzeyde yıpranmış olup olmadığı, film çekimlerinde yüksek güçlü flaş takımları ile ışıkların kullanılmayacağı ile bu Yönergenin 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendinde belirtilen durumda başvuru sahibinin ikamet tezkeresine sahip olup olmadığı göz önüne alınır.
(4) 04/04/1988 tarihli ve 88/12839 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren, “Türkiye’de İlmi Araştırma, İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler ile Yabancı Basın Yayın Mensuplarının Tabi Olacakları Esaslar” ın 2’inci maddesi, (a) fıkrasında belirtilen konular dışındaki tanıtım amaçlı ses bandı, video kayıt ve belgesel film çekimleri ile ticari film çekim başvuruları hakkında “Sinema Video ve Müzik Eserleri Yapımcıları ile Film Çekmek İsteyen Yabancılar ve Yabancılarla Yapılacak Ortak Yapımlar Hakkında Yönetmelik” hükümleri uygulanır.
İzin
MADDE 6- (1) Başvurular en geç 5 gün içinde Milli Kütüphane Başkanlığınca sonuçlandırılır.
a) 08/01/2004 tarihli ve 25340 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 22/12/2003 tarih ve 2003/6641 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca başvuru sahibinin vize muafiyet süresinin veya hamili olduğu vize etiketinde belirtilen sürenin yeterli olması kaydıyla araştırma süresi 90 günden uzun süreli ise ikamet tezkeresi alınması gerekir.
b) Vize süreleri veya vize muafiyeti ile gelen başvuru sahipleri Türkiye’de ikamet tezkeresi almadan araştırma yapabilecekleri 90 günlük süreyi doldurmalarına rağmen araştırmalarına devam etmek istiyorlarsa veya başvuru sahiplerinin vize süreleri veya varsa vize muafiyetinin kendilerine sağlamış olduğu süre 90 günden daha az olup da araştırma ve incelemelerinin bu süreden daha uzun süreyle devam etmesi söz konusu ise başvuru sahiplerinin bu süreler bitmeden önce ikamet tezkeresi almak üzere emniyet makamlarına başvurmaları gerekmektedir. Ancak yabancı uyruklu araştırmacı veya basın yayın mensubunun, araştırma ve inceleme yapmak üzere kütüphaneye yaptığı ilk başvuru sırasında daha önceden alınmış ikamet tezkeresi varsa, bu kişilere ikamet tezkerelerinin sona erme tarihine kadar geçerli olmak üzere Başkanlıkça izin verilir.
Türkiye'de görevli yabancı devletler siyasi veya konsolosluk resmi memurları ile aile fertlerinin, Kuzey Atlantik Anlaşmasına (NATO) taraf ülkelerin kuvvet mensuplarının ve uluslararası kuruluşların Türkiye’de görev yapan personelinin, araştırma ve inceleme yapmak üzere Kütüphaneye başvurusunda ikamet tezkerelerinin bulunması şartı aranmaz. Bu kişiler başvuruları sırasında, durumlarını gösterir kimlik belgesini ibraz ederek kütüphane hizmetlerinden faydalanırlar.
c) Araştırmacı ve basın yayın mensuplarına, emniyet makamlarına başvuruları neticesinde ikamet tezkeresi verildiği takdirde, buna ilişkin belgelerin başvuru sahibince Başkanlığa ibraz edilmesi gerekir. Söz konusu belge ibraz edilmediği takdirde Başkanlıkça araştırmacı ve basın yayın mensubunun araştırma ve incelemeye devam etmesine izin verilmez.
ç) Başkanlıkça başvuru sahibinin başvurusu uygun görüldüğü takdirde Başkanlık verdiği izin süresi ile birlikte yabancı başvuru sahibinin adı soyadı, uyruğu, doğum tarihi ve ana baba adını İl Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi Müdürlüğüne gönderir.
d) Posta, faks, elektronik posta yoluyla başvuran ve başvurusu kabul edilenler, kütüphaneye geldiklerinde, doldurmuş oldukları Başvuru ve Bilgi Formu (Ek-1) kendilerine imzalattırılır. Başvuru ve Bilgi Formu (Ek-1) imzalanmadan çalışmalara başlanamaz.
Başvurusu kabul edilenler, 5682 Sayılı Pasaport Kanunu’nun 12’nci maddesinde belirtilen nitelikteki pasaportunun veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi ile bu Yönergenin 6’ncı maddesinin (a) bendinde belirtilen durumda alınması gereken ikamet tezkeresi ve ekli Taahhütnameyi (Ek-2) doldurarak Başkanlığa teslim ederler. Bu Yönergenin 6’ncı maddesinin (a) bendinde belirtilen durumda olan başvuru sahibinin ikamet tezkeresi yoksa araştırma ve inceleme izni iptal edilir.
(2) 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28’inci maddesi kapsamında doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bu kişilerin kendileri ile birlikte işlem gören çocukları, durumlarını gösterir, yetkili makamlarca düzenlenmiş mavi kartlarını veya nüfus kayıt örneklerini Başkanlığa ibraz etmek suretiyle, bu maddede öngörülmüş izin usulüne tabi olmaksızın Kütüphanede araştırma ve inceleme yapabilirler. Bu kişiler diğer Kütüphane hizmetlerinden de Türk vatandaşları gibi yararlanırlar.
Çalışma şartları
MADDE 7- (1) Araştırmacı ve basın yayın mensupları, Başkanlık tarafından verilen Geçici Kullanıcı Giriş Kartını araştırma ve incelemeleri süresince görünür bir yerde taşırlar ve Başkanlık tarafından belirlenen kurallara uyarlar.
(2) Kütüphane koleksiyonunda bulunan kütüphane materyallerinden yazma ve nadir basma eserler ile gazetelerden yararlanma, öncelikli olarak yazmalar ve süreli yayınlar bilgi sisteminden, bu yolla edinilemeyenler içinse mikrofilmden fotokopi yoluyla olur. Bu materyallerden doğrudan fotokopi alınamaz. Fiziki durumu incelemeye uygun olmayan ve onarıma alınmış materyaller araştırmacı ve basın yayın mensuplarına verilmez. Bu materyallerin varsa, kopyalarından yararlandırılır. Araştırmacı ve basın yayın mensuplarına verilen materyaller için önce görevli tarafından yaprak yaprak inceleme yapmak suretiyle materyalin yaprak ve cilt kapaklarında kopma, yırtılma, eksiklik ve dağılma olup olmadığı kontrol edilir. Tezhip ve minyatür gibi süsleme özellikleri gözden geçirilir. Aynı kontroller, araştırmanın bitiminde, materyal ve araştırmacı ve basın yayın mensubundan teslim alınırken de yapılır.
(3) Araştırmacı ve basın yayın mensubu tarafından araştırma ve inceleme sırasında, materyallerden mikrofilm, fotokopi, CD, disket ve benzeri talep edilmesi durumunda, materyallerin fiziki durumu ve değeri açısından Başkanlık tarafından herhangi bir sakınca görülmemesi halinde, materyallerin kopyası araştırmacı ve basın yayın mensubuna verilir. Hangi materyallerden kopya verilemeyeceği Başkanlık tarafından belirlenerek ilgili personele duyurulur.
Ücretlendirme
MADDE 8- (1) Materyallerden kopya verilmesinde alınacak ücretler 16/10/1986 tarihli ve 19253 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 86/11038 karar sayılı “Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Eserlerden Faydalanma Usul ve Esasları Hakkında Tüzük”ün 4’üncü maddesi doğrultusunda Bakanlık tarafından belirlenir. Belirlenen ücret, araştırmacı ve basın yayın mensubu tarafından, Bakanlık adına açılmış ilgili banka hesabına yatırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Araştırma ve İnceleme Sonrası Yükümlülükler ve Yaptırımlar
Rapor hazırlanması
MADDE 9- (1)Başkanlık, araştırmacı ve basın yayın mensubunun Kütüphaneden yararlanması ile ilgili aylık rapor hazırlar ve her ayın sonunda bağlı bulunduğu Müsteşar Yardımcılığı Makamına sunar. Raporda, araştırmacı ve basın yayın mensubunun adı, soyadı, uyruğu, araştırma, incelemenin süresi ve konusu belirtilir.
Hazırlanan eserin gönderilmesi
MADDE 10- (1)Araştırmacı ve basın yayın mensupları, araştırmaları sonucunda hazırladıkları bilimsel rapor, kitap, tez, haber, program ve filmin bir örneğini Başkanlığa iletirler. Hazırladığı eserin bir örneğini Başkanlığa iletmeyen araştırmacı veya basın yayın mensubu, bu yükümlülüğünü yerine getirmedikçe bir daha Kütüphane hizmetlerinden yararlandırılmaz.
Yaptırımlar
MADDE 11- (1)Araştırmacı ve basın yayın mensubu, araştırma ve incelemesi sırasında Kütüphanede neden olduğu her türlü zararı tazmin etmekle yükümlüdür.
(2) Bu suretle meydana gelen her türlü zararın ilgilisi tarafından tazmin edilebilmesi için durum, derhal bir tutanağa bağlanır ve Başkanlığa bildirilir.
(3)Bu Yönerge hükümlerine aykırı davrandığı tespit edilenlere izin verilmesi, araştırmacı ve basın yayın mensubunun mazeretinin Milli Kütüphane Başkan Yardımcısı, ilgili Daire Başkanı ve ilgili Şube Müdüründen oluşan komisyonca uygun bulunması halinde mümkündür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 12- (1) Bu Yönerge ile 13/02/2004 tarih ve 643 sayılı Bakanlık onayı ile yürürlüğe girmiş olan Milli Kütüphane Başkanlığında İlmi Araştırma, İnceleme Yapmak Ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler İle Yabancı Basın Yayın Mensuplarının Tabi Olacakları Esaslara İlişkin Yönerge yürürlükten kaldırılmıştır.
Diğer hükümlerin uygulanması
MADDE 13- (1) Bu Yönergede düzenlenmeyen konularda Bakanlık mevzuatı uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14- (1) Bu Yönerge, Kültür ve Turizm Bakanı tarafından onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Yönerge hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür