Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcılarının Tespit ve Kayıt İşlemleri Hakkında Yönerge

*24/04/2014 tarih ve 80021 sayılı Bakan Onayı ile yürürlükten kalkmıştır.

*14/05/2009 tarih ve 94626 sayılı Bakan Onayı ile yürürlüğe girmiştir.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

         Amaç

            MADDE 1- (1) Bu Yönerge, somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının tespiti, değerlendirilmesi, belirli ölçütlere sahip olanların Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıt edilmesi, üretimlerinin teşvik edilerek yaşatılmasına katkı sağlanması amacıyla hazırlanmıştır. 

         Kapsam

            MADDE 2- (1) Bu Yönerge, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıt olmak için başvuran somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının tespiti, değerlendirilmesi ve kayıt işlemlerine ilişkin usul, esas ve düzenlemeleri kapsar.

         Dayanak

            MADDE 3-(1) Bu Yönerge, 10/4/2009 tarih ve 27196 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi Hizmetleri Yönetmeliğinin 14 üncü maddesine göre hazırlanmıştır.

         Tanımlar

            MADDE 4- (1) Bu Yönergede geçen,

         a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,

         b) Bakan: Kültür ve Turizm Bakanını,

c) Başvuru Formu: Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıt için müracaat bilgilerinin yer aldığı formu,

ç) Genel Müdürlük: Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünü,

d) Genel Müdür: Araştırma ve Eğitim Genel Müdürünü,

e) Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi: Halk kültürü ile ilgili belgelerin ve somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarına ilişkin güncel kayıtların sistematik bir düzen içinde korunduğu ve hizmete sunulduğu yeri,

f) Somut Olmayan Kültürel Miras: Toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânları,

g) Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı: Somut olmayan kültürel mirasın belirli unsurlarının icra edilmesi ile yeniden yaratılması için gerekli bilgi ve becerileri haiz olan ve aktarımını sağlayan kişileri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Değerlendirme Kurulları, Alanları, Tespit

         Değerlendirme alanları

MADDE 5- (1) Bu Yönergede Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında aşağıdaki alanlarda değerlendirmeler yapılır.

a) Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar;

b) Gösteri sanatları;

c) Toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler;

ç) Doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar;

d) El sanatları geleneği.

            Değerlendirme kurulları, görevleri ve tespit

            MADDE 6- (1) Somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının tespiti ve Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kaydedilmeleri için belirlenen alanlarda Değerlendirme Kurulları oluşturulur.

         (2) Değerlendirme kurulları somut olmayan kültürel miras faaliyetlerinden sorumlu daire başkanının başkanlığında ilgili şube müdürleri ve başkanın belirleyeceği folklor araştırmacıları ile akademisyenler veya alanındaki yeterliliği genel kabul görmüş kişilerden olmak üzere en az beş üyeden oluşur.

         (3) Kararlar oy çokluğu ile alınır. Kurullar her kategori için yılda iki kez üyelerin salt çoğunluğuyla toplanır. Gerekli görüldüğü hallerde başkanın çağrısı üzerine de toplanabilirler.

         (4) Değerlendirme kurullarının raportörlüğü ilgili şube müdürlüğü tarafından yürütülür. Değerlendirme sonucu Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kaydı uygun görülen somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarına ilişkin yapılacak tüm işlemlerden ilgili şube müdürleri sorumludur.

         (5) Somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının, mahallinde halk kültürü alan araştırması esnasında tespit edilmesi ve Değerlendirme Kurulu tarafından uygun görülmesi halinde elde edilen bilgi ve belgeler doğrultusunda da değerlendirme yapılabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kategoriler ve Genel Değerlendirme Ölçütleri,

Kategoriler

MADDE 7- (1) Bu Yönergenin 5 inci maddesinde yer verilen alanların aşağıda belirtilen kategorilerinde belirlenen ölçütler doğrultusunda değerlendirmeler yapılır.

         a)Halk Aşıkları-Ozanları, Şairleri ve Cem Aşıkları-Zakirler

         b) Mahalli Sanatçılar

         c)Geleneksel El Sanatı ve Sanatkârları

         ç) Geleneksel Tiyatro Sanatçıları

         (2) Değerlendirme alanları ile sınırlı olmak kaydıyla, gerekli görüldüğü hallerde belirlenecek kategorilerde de değerlendirmeler yapılabilir.

         Genel değerlendirme ölçütleri

            MADDE 8- (1)Somut olmayan kültürel miras taşıyıcıları aşağıda belirtilen genel ölçütler çerçevesinde Değerlendirme Kurulu tarafından değerlendirmeye tabi tutulur.

         a) Geleneksel bilgiye sahip olmak,

         b)Bilgisini geleneksel aktarım yoluyla öğrenmiş olmak,

         c) Gelenek aktarıcısı niteliğini taşıyor olmak,

         ç)Tanınır olmak,

         d)Sağladığı katkı.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Diğer Hükümler

Başvuru

            MADDE 9- (1) Somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının değerlendirmeye alınabilmeleri için şahsen veya posta yoluyla ve başvuru formuyla birlikte müracaat etmeleri gerekmektedir.

         Bildirim

            MADDE 10- (1) Değerlendirilmek üzere başvurusu kabul edilenlere Genel Müdürlükçe değerlendirme tarihi, yeri ve saati yazılı olarak bildirilir.

         Değerlendirme

            MADDE 11- (1) Değerlendirme Genel Müdürlükçe tespit edilecek tarih, yer ve saatte Değerlendirme Kurulu tarafından uygulamalı ve/veya mülakat şeklinde yapılır. Bu Yönergenin 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası için bu hüküm uygulanmaz.

         (2) Değerlendirme, sesli ve görüntülü olarak kaydedilir.

         (3) Değerlendirme sonucunda yetersiz görülenler talep etmeleri halinde yeniden değerlendirmeye tabi tutulabilirler.

         Kayıt

            MADDE 12- (1)  Değerlendirme sonuçları Bakanlık web sitesinde ilan edilir, yazılı olarak da bildirilir.

(2) Kurul tarafından yeterli görülen somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının kayıt işlemleri, Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezince gerçekleştirilir.

 (3) Somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı olarak kaydedilen başvuru sahiplerine, talep etmeleri halinde, Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezince kayıtlı olduğuna dair bir belge verilir.

         Kazanılmış haklar