Toplu Konut İdaresince Taşınmaz Kültür Varlıklarının Bakımı, Onarımı ve Restorasyonu İçin Kullandırılacak Kredilerin Tahsis, Kullanımı ve Geri Ödemelerine Dair Usul ve Esaslar

(Bu mevzuat sayfaları Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından derlenmekte ve güncellenmektedir.)

2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun “Taşınmaz Kültür Varlıklarının Onarımına Yardım Sağlanması ve Katkı Payı” başlıklı 12 nci maddesine eklenen “2985 Sayılı Toplu Konut Kanunu uyarınca verilecek kredilerin en az %10’u tescilli taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı ve restorasyonu işlemlerine ilişkin başvurularda kullandırılır. Bu kapsamdaki öncelikli projeler Bakanlık ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nca müştereken belirlenir” fıkrası gereğince özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan korunması gerekli tescilli taşınmaz kültür varlıklarının; bakımı, onarımı ve restorasyonu için Toplu Konut İdaresi tarafından aşağıdaki şartlarla kredi verilir.

Başvuru Şekli
Madde 1- Krediden yararlanarak mülkiyetindeki tescilli taşınmaz kültür varlığının bakım, onarım ve restorasyonunu yaptırmak isteyen gayrimenkul sahibi Toplu Konut İdaresi’ne yazılı olarak başvuruda bulunur. Başvuru sırasında aşağıdaki doküman ve bilgilerin bulunması zorunludur.

- Dilekçe

- Onarılacak eserin Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu tarafından onaylanmış rölöve ve restorasyon projeleri ile restorasyon raporu,

- Onaylı projeye göre düzenlenmiş keşif raporu,

- İş programı,

- Yapının dışını, içini ve çevresini detaylı biçimde gösteren tanıtıcı nitelikteki fotoğraflar (en az 9x12 cm. boyutlarında),

- Arsanın ve binanın durumunu gösteren, belediyesinden onaylı vaziyet planı (1/200 veya 1/500 ölçekli),

- Tapu örneği, çaplı tasarruf vesikası,

- Nüfus cüzdanı örneği ve ikametgah belgesi.

Kredi kullanılacak olan yapının mülkiyeti hisseli ise, hissedarların her birinin ayrı ayrı dilekçe, nüfus cüzdanı örneği, ikametgah belgesi ve muvafakatname vermesi veya hissedarlardan birine vekaletname vermesi gereklidir.

Başvuruların değerlendirilmesi
Madde 2- Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yapılan başvuruları değerlendirme aşamasında, görevlendireceği uzmanlar tarafından taşınmaz kültür varlığının yerinde görülüp incelemesini ve değerlendirme raporları oluşturulmasını sağlayabilir.

- Kredi verilecek projelerin belirlenmesinde aşağıdaki kriterler dikkate alınır.

*Tarihi kent dokularının sağlıklaştırılmasına yönelik olan ve yerel yönetimler vb.kurumların öncülüğü ve koordinasyonu ile gerçekleştirilecek projelere öncelik verilir.

*Kullandırılacak kredilerde, bakım, onarım ve restorasyon işlemleri yapılacak taşınmaz kültür varlığının; mimari ve kültürel değeri, fiziki durumu, bulunduğu çevrenin özellikleri, kullanım amacı göz önünde bulundurulur.

*Taşınmaz kültür varlığının bakımı, onarımı ve restorasyonu için yapılacak işlemlerin; yapının kültür varlığı niteliğinin devamını sağlaması, gerekirse sağlıklaştırılması ve işlev kazandırılması amacına yönelik olması zorunludur.

Kredi ve Avans Miktarı
Madde 3- İdare tarafından kullandırılacak kredinin miktarı, projenin keşif bedelinin en fazla %70’i oranında olup, 2005 yılı için bu miktar 75.000.-YTL’yi geçemez. Her yıl kullandırılacak kredi üst limiti finansman imkanları dikkate alınarak İdarece yeniden belirlenir.

-Taşınmaz kültür varlığı için verilecek kredi miktarının %15’i bankaca gerekli teminatlar alındıktan sonra avans olarak ödenir.

-TOKİ bütçesinde kaynak bulunmadığı takdirde kredi talepleri incelemeye alınmaz.

Kredilerin Kullandırılması
Madde 4-
-Toplu Konut İdaresi tarafından, kredi açılan proje için ilgili Bankaya gerekli talimatlar verilir.

-Banka ile kredi kullanıcısı arasında sözleşme imzalanır ve söz konusu taşınmaz kültür varlığı üzerine tahsis edilen kredinin % 100 fazlası üzerinden bankaca ipotek tesis edilir. Teminat olarak gösterilecek gayrimenkullerin tasarrufa ve ipoteğe mani herhangi bir engeli bulunmamalıdır. Esas itibariyle 1 inci derece ve sırada ipotek konulmayan gayrımenkuller teminat olarak kabul edilmez.

-Hisseli gayrımenkule, bütün hissedarların borca ve ipoteğe iştirakleri halinde kredi açılabilir.

-Teminat olarak ipotek alınacak gayrimenkullerin sigorta işlemleri banka tarafından gerçekleştirilir.

-Kredi ödemeleri, yapılmış işleri belgeleyen ve usulüne uygun şekilde düzenlenmiş hakediş raporlarına göre yapılır.

-Verilen avans, son hakedişle tamamlanmak üzere hakedişlerden eşit oranlarda kesilir.

-Hakediş raporları, taşınmaz kültür varlığının yer aldığı bölgede bulunun Kültür ve Turizm Bakanlığı Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü ile TOKİ tarafından onaylandıktan sonra geçerlilik kazanır ve ödemesi yapılır.

-Banka; haksahiplerine yapacağı hakediş ödemelerini, İdarece Banka hesaplarına yapılacak aktarımdan itibaren en geç üç (3) işgünü içinde gerçekleştirir. Banka tarafından üç (3) işgünü içerisinde aktarılmayan hakedişler İdareye gerekli açıklamalar yapılarak ivedilikle iade edilir.

Son hakediş geçici kabul işlemi yapıldıktan sonra ödenir.

Uygulamanın Denetimi
Madde 5- Kredi verilen projelerin uygulama aşamasındaki denetimi TOKİ tarafından görevlendirilen uzmanlar ile Bakanlık tarafından görevlendirilecek ilgili Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü uzmanları tarafından müştereken yapılır.

Kredilerin Faizi ve Geri Ödemesi
Madde 6-
-Kullandırılan kredinin faizi yıllık %4, vadesi ise 10 yıl olup geri ödemeler aylık sabit taksitler halinde tahsil edilecektir.

-2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunun 21.maddesi gereği Tapu Kütüğüne “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır” kaydı konulmuş olan ve 1 inci ve 2 nci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz kültür varlıkları her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Bu nedenle bankaca borçlandırmaya esas bedel hesaplanırken, sadece kullandırılan kredi miktarı ve faizi, krediye ilişkin sigorta v.b. giderler dikkate alınır.

-Kullandırılan kredilerin faizi, kredinin ilk kullanıldığı tarihten itibaren, projeye avans ödemesi yapılmış ise avansın bankaya aktarılıp, hak sahibine ödendiği tarihten itibaren bankaca uygulanır.

-Kredi kullanan gerçek ve tüzel kişilerin geri ödemeleri, son hakedişin ödenmesinden sonra, bankanın kredi kullanıcısına vereceği 10 yıllık geri ödeme tablosundaki tarihte başlar. Ancak; geri ödemenin başlangıç tarihi ile son hakedişin ödendiği tarih arasındaki süre 3 ayı geçemez.

-Vadesinde ödenmeyen borca gecikilen günler için, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51 inci maddesinin 1 inci fıkrasında yer alan gecikme zammı uygulanır. Vadenin bitiminden sonraki üç aylık dönem içinde de taksit miktarının cezası ile birlikte ödenmemesi halinde borç muaccel kılınır ve banka tarafından İdare-Banka Protokolü çerçevesinde tahsil edilir.

-Kredinin maksada uygun olarak kullanılmaması halinde borç muaccel hale gelir.

-Borcun muaccel hale gelmesinden sonra yapılan bütün giderler ile gayrimenkulun paraya çevrilmesi için yapılan her türlü gider borca eklenir.

-Banka; kredi taksitleriyle, faizlerinin tahsili için, Bankacılık usül ve teamülleri içerisinde, gerekli her türlü işlemleri ve yasal takipleri yapacak, tahsil ettiği taksit, faiz ve cezai faizleri İdare hesabına alacak kaydedecektir.

-Banka; geri ödeme taksitlerini, izleyen ayın en geç onbeşinci (15) gününe kadar İdareye yatırır. Bunlara ait bilgileri de bildirir.

Bilgilendirme
Madde 7- Her yılın ocak ayında kredilendirilen projelerle ilgili olarak bilgi vermek üzere, Toplu Konut İdaresi’nin Başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve bu konuyla ilgili kuruluşlarla bilgilendirme ve koordinasyon toplantısı yapılır.

Uygulama
Madde 8- Bu düzenlemenin uygulanmasından ortaya çıkan ve burada düzenlenmeyen hallerde veya tereddüt edilen hususlarda yapılacak işlemler Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.

Yürürlük
Madde 9- Bu usul ve esaslar …./…/2005 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 10- Bu usul ve esasları Toplu Konut İdaresi Başkanı Yürütür.