Kamu Kurumlarınca Yayımlanacaklar Kitap, Dergi, Ansiklopedi, Gazete, Bülten Ve Broşür Gibi Yayınlar İçin ÖdenecekTelif Ve İşlenme Ücretlerine Dair Yönetmelik
(Bu mevzuat sayfaları Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından derlenmekte ve güncellenmektedir.)
Madde 1 - Bu Yönetmelik, genel ve katma bütçeli kurumlar ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ve fonların amaç ve görevleri istikametinde yayımlayacakları kitap, dergi, ansiklopedi, gazete, bülten ve broşür gibi yayınlar için ödenecek telif ve işlenme ücretlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek maksadıyla hazırlanmıştır.
Yüksek öğretim kurumları ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşların yayınları hakkında, özel kanun ve yönetmelik hükümleri uygulanır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarınca çıkarılacak yayınlarda yer alacak telif, tercüme, derleme, araştırma, inceleme, deneme, eleştiri, şiir,hatıra, manzum ve benzeri fikir mahsulü eserler ile fotoğraf, resim, harita, grafik, tablo, çizelge, şekil, karikatür, nota ve motifleri kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Yönetmelikte geçen;
Telif Eser: Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserler ile doğrudan meydana getirilen fikir mahsullerini,
İşlenmeler: Diğer bir eserden veya eserlerden yararlanarak meydana getirilen ve bu eserlere göre müstakil olmayıp işleyenin de katkılarını taşıyan yazılı fikir ve sanat mahsullerini,
Tercüme: Yazıldığı dilden başka bir dile aynen çevrilen eseri,
Kurum: Genel ve katma bütçeli kurumlar ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile fonları, (1 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılan kuruluşlar hariç.)
Nevi Değişikliği: Roman, hikaye, şiir ve tiyatro piyesi gibi eserlerden birinin diğerine çevrilmesini,
Külliyat: Bir eser sahibinin değişik neviden eserlerini veya aynı cinsten olan eserlerini toplayan diziyi,
Derleme: Belli bir maksada göre ve özel bir plan dahilinde seçme ve toplama eserler tertibini,
İtibari Sayfa: Basılmış olan bir eserin 200 kelimeden meydana gelen kısmını,
Forma: Kitap, dergi ve benzeri yayınların 16 sayfalık bölümünü,
Fasikül: Ansiklopedinin dört formadan meydena gelen kısmını,ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ücretlerin Hesabına Dair Esaslar
Ücret Ödenmesi
Madde 4 - Bir esere telif ve işlenme ücreti ödenmesi için, yayın kurulunun bu yönde alınan kararının yetkili makam rafından onaylanması ve eserin kurum adına yayımlanması gerekmektedir. Kurum personelinin asli görevleri gereği yaptıkları çalışmalar sonucunda meydana getirdikleri bu Yönetmelik kapsamına giren eserleri için telif ve işlenme ücreti ödenmez. Ancak sözkonusu personelin makale, tebliğ ve konferansları ile bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerinden görev saatleri dışında meydanagetirdikleri eserleri için ücret ödenebilir.
Ücretlerin Hesabına Dair Esaslar
Madde 5 - Eser sahibine ödenecek telif ve işlenme ücreti, bu Yönetmeliğe göre belirlenen itibari sayfa adedi ile göstergelerin memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımından elde edilen miktara, eserin baskı adedine göre hesaplanacak rakam eklenmek suretiyle bulunur.
Hesaplamalarda, eserin ilk ve sonraki baskılarının basım işleminin tamamlandığı, ansiklopedilerde ise yayım onayının alındığı tarihdeki memur aylıklarına uygulanan katsayı esas alınır.
İtibari Sayfa Tesbiti
Madde 6 - Telif ve işlenme ücretinin hesaplanmasında 200 kelimelik bir metin "bir itibari sayfa" kabul edilir.
İtibari sayfa adedinin tesbitinde;
1 - Basılmış olan eserin çeşitli yerlerinden metinle tam olarak dolu 10 sayfa seçilerek kelimeleri sayılır ve toplanır. Bulunan bu miktar 10'a bölünerek eserin dolu bir sayfasında ortalama kaç kelime bulunduğu belirlenir.Kaynakça, içindekiler, önsöz, dizin ve dipnot bölümleri metin sayılır.
2 - Sonra eserin tamamındaki dolu sayfalar sayılır, bulunan rakamla, bir dolu sayfadaki ortalama kelime sayısı çarpılarak eserin toplam kelime sayısı bulunur. Yarım ve yarımdan fazla sayfalar dolu sayfa kabul edilir.
3 - Eser sahibi tarafından çizilmiş veya hazırlanmış olan fotoğraf, harita, grafik,tablo,çizelge ve şekillerin santimetre karesi 2 kelime, resim ve motiflerin santimetre karesi 4 kelime olarak kabul edilir ve bu şekilde bulunacak kelime adedi, toplam kelime adedine ilave olunur.
4 - Eserdeki toplam kelime sayısı 200'e bölünmek suretiyle eserin itibari sayfa adedi belirlenmiş olur.
Gösterge Tesbiti
Madde 7 - Ödenecek telif ve işlenme ücretinin hesabında esas alınacak göstergeler aşağıda belirtilmiştir. Eserin niteliğine göre bu göstergelerin altında rakam tespitine, yayın kurullarının teklifi üzerine ilgili makam yetkilidir.
Gösterge
------------
1 - Telif eserler: (İlmi ve edebi eserler)105
2 - İşlenmeler:
a) Tercümeler
aa) Almanca, Fransızca ve İngilizceden Türkçeye 60
bb) Diğer dillerden Türkçeye 75
cc) Türkçeden Almanca, Fransızca ve İngilizceye 80
dd) Türkçeden diğer dillere 90
b) Nevi değişikliği 65
c) Kaynakça ve toplu katalog 90
d) Külliyat 35
e) Derleme 45
f) Değişik alfabeli metinlerin latin alfabesine çevrilmesi 60
g) Henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (ilmi bir araştırma ve çalışma mahsülü olmayan çeviri yazıları ile tıpkıbasımlar hariç) 45
h) Başkasına ait bir eserin açıklanması veya yorumlanması yahut kısaltılması 50
i) Eleştirmeli basım (birden fazla nüshanın karşılaştırılması sonucu oluşturulan metin) 50
j) Sadeleştirme 45
3 - Şiir ve manzum eserler: Bir kitaptaki şiir ve manzum eserlerden, her 12 mısra bir şiir kabul edilir ve her şiir için aşağıdaki göstergeler esas alınır. Artık mısralar bir şiir sayılır.
a) Telif şiir ve manzume 115
b) Türkçeden yabancı dillere tercüme90
c) Yabancı dillerden Türkçeye tercüme 75
d) Eski manzumelerin latin harflerine çevrilmesi 50
e) Külliyat, derleme ve sadeleştirme 30
Baskı Miktarının Ücrete Etkisi
Madde 8 - Telif ve işlenme ücretleri, eserin baskı miktarına göre aşağıdaki nisbetlerde arttırılır. Tespit olunan nisbetler, eserin toplam itibari sayfa adedine göre hesaplanan ücrete uygulanır.
a) 10.000 baskıya kadar, her 1.000 baskı için, % 10
b) 20.000 baskıya kadar, 10.000 baskı için % 100, sonraki her 1.000 baskı için % 8
c) 30.000 baskıya kadar 20.000 baskı için % 180; sonraki her 1.000 baskı için, % 6
d) 40.000 baskıya kadar, 30.000 baskı için % 240; sonraki her 1.000 baskı için % 4
e) 50.000 baskıya kadar, 40.000 baskı için % 280; sonraki her 1.000 baskı için, % 2
f) 100.000 ve daha fazlasına, 50.000 baskı için % 300 sonraki her 1.000 baskı için % 1
Artık baskıdan 500 ve daha fazlası 1.000 baskı olarak kabul edilir. İkinci ve sonraki baskılarda, sadece baskı adedine göre hesaplanacak ücret ödenir. Bunun için önce toplam baskı adedi dikkate alınarak yukarıdaki esaslara ve yeni katsayıya göre ödenmesi gereken ücret hesaplanır. Hesaplanan bu miktardan, önceki baskılar için yeni katsayı dikkate alınarak bulunacak miktar düşülerek, aradaki fark ikinci ve sonraki baskılar için ücret olarak ödenir.
Eserde Yapılacak Değişiklikler
Madde 9 - İkinci ve sonraki baskılarda eserin tamamında veya bir kısmında değişiklik yapılmış ve bu değişiklik yayın kurulunca tespit ve kabul edilmişse,sadece değişen kısımlar için itibari sayfa esasına göre ilk baskı gibi telif ücreti ödenir. Kitabın esas metin kısmında herhangi bir değişiklik yapılmadan, sadece bölüm ve konu itibariyle sıra değişikliği yapılmışsa bu hüküm uygulanmaz.
Periyodik Yayınlar
Madde 10 - Dergi, gazete bülten gibi periyodik yayınlar ile tanıtma ve duyurma amacına matuf el kitabı ve broşür gibi yayınlarda baskı adedi dikkate alınmaz. Bu yayınlarda yeralan eserlere sadece itibari sayfa veya şiir karşılığı ücret ödenir. Bu eserlerin telif ücreti yayın kurullarının teklifi üzerine,yetkili makamın onayı ile %100'e kadar arttırılabilir. İkinci ve sonraki baskılar için herhangi bir ücret ödenmez.
Ansiklopediler
Madde 11 - Telif hakkı kuruma ait olmak üzere hazırlattırılan ansiklopedilerde telif ücreti, eserde yeralan her madde için ayrı ayrı hesap edilir ve yayın kurulu kararının yetkili makamca onaylanmasını müteakip ödenir. Maddelerdeki her 6 kelime bir itibari satır sayılır. Bir itibari satıra ödenecek telif ücreti, 9 rakamıyla memur aylıklarına uygulanan katsayının çarpımından elde edilir. Ansiklopedilerde yeralan tercüme maddeler için 6 rakamı esas alınır. Ansiklopedilerde, eser sahibi tarafından çizilmiş veya hazırlanmış olan fotoğraf, resim, harita, grafik, tablo, çizelge, şekil, motif ve benzeri şekillerin santimetrekaresi 2 kelime olarak kabul edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ders Kitapları İçin Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri
Okul Ders Kitapları
Madde 12 - Okul ders kitapları için ödenecek telif ücreti, baskı adedi yüzellibinden fazla olanlar için forma adedi ile, bu Yönetmelikte tespit olunan göstergelerin, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımından elde edilen miktardır. Hesaplamalarda, ilk ve sonraki baskılarda kitabın okutulacağı ders yılı başında uygulanmakta olan memur aylık katsayı esas alınır.
Forma Başına Gösterge Tespiti
Madde 13 - Okul ders kitapları telif ücretinin hesabında esas alınacak göstergeler aşağıda belirtilmiştir. Kitabın niteliğine göre yayın kurulunun teklifi ve yetkili makamın onayı ile bu göstergelerin altında rakam tespit edilebilir.
1 - Okul öncesi eğitim kurumları, ilk ve orta okullar, çıraklık ve yaygın eğitim kurumları ders kitapları:
Gösterge
a) 5 formaya kadar, her forma için, 3600
b) 10 formaya kadar, ilk 5 forma için 18.000; sonraki her forma için, 3120
c) 15 formaya kadar, ilk 10 forma için 33.600; sonraki her forma için, 2880
d) 16 ve daha fazlasına, ilk 15 forma için 48.000;sonraki her forma için, 1440
2 - Lise ve dengi okullar ile yüksek okullar ders kitapları
a) 5 formaya kadar, her forma için, 3840
b) 10 formaya kadar, ilk 5 forma için 19.000; sonraki her forma için, 3360
c) 15 formaya kadar, ilk 10 forma için 36.000 sonraki her forma için, 3120
d) 20 formaya kadar, ilk 15 forma için 51.600; sonraki her forma için, 2880
e) 21 ve daha fazlasına, ilk 20 forma için 66.000 sonraki her forma için, 1440 gösterge esas alınır.
Tam forma oluşturmayan sayfalar için gösterge tespitinde, tam formaya uygulanan gösterge 16'ya bölünmek suretiyle elde edilecek rakam artık sayfa adedi ile çarpılır.
Baskı Miktarının Ücrete Etkisi
Madde 14 - Baskı adedi yüzellibinden fazla olan kitapların telif ücreti, 13 üncü madde ile belirlenen göstergeler esas alınmak suretiyle 3 yıllık okutulma süresi için hesaplanır ve bir defada peşin olarak ödenir.
Baskı adedi yüzellibinden az olan kitapların telif ücreti ise, 3 yıllık okutma süresi için aşağıdaki şekilde hesaplanır ve peşin ödenir.
a) Baskı adedi 15.000'den az olan kitaplar için birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 50'si,
b) Baskı adedi 15.001 ile 60.000 arasında olan kitaplar için, birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 75'i,
c) Baskı adedi 60.001 ile 150.000 arasında olan kitaplar için, birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 90'ı, ödenir.
Okutulma Sürelerinin Uzatılması Halinde Telif Ücretinin Hesaplanması
Madde 15 - Okutulma süresi uzatılan ve bu süreler içerisinde basımı yapılan kitaplara her yıl için 13'üncü madde uyarınca hesaplanan telif ücretinin;
1 - İlk baskısı 150.000'den fazla olan kitaplar için 1/6'sı,
2 - İlk baskısı 60.001 ile 150.000 arasında olan kitaplar için 1/5'i
3 - İlk baskısı 15.001 ile 60.000 arasında olan kitaplar için 1/4'ü
4 - İlk baskısı 15.000'in altında olan kitaplar için 1/3'ü ödenir.
İkinci ve sonraki baskılarda baskı miktarı dikkate alınmaz ve uzatılma süresinde eser basılmadığı takdirde telif ücreti ödenmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İnceleme, Redaksiyon ve Yayın Kurulları
Üyelerine Ödenecek Ücretler
Yarışma, Ismarlama ve Satın Alma Yoluyla Eser Temini
Madde 16 - Bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerin yazdırılması ve yaptırılmasını sağlamak amacıyla kurumlar gerek gördüklerinde, ödüllü ve ödülsüz yarışma açabilir veya ısmarlama verebilirler. Ismarlama yöntemiyle yazdırılacak ve yaptırılacak eserlerde yayın kurulu kararı ve yetkili makamın onayından sonra, yapılan sözleşmede belirtilen asgari sayfa sayısına göre avans olarak % 10, eserin yazımının tamamlanıp tesliminde ve kurumca kabulü halinde % 40, yayımlanmasını müteakipte % 50'si ödenir. Her ödeme aşamasında o tarihteki memur maaş katsayısı esas alınır. Yarışmalarda ders kitapları için 10.000, diğer kitaplar için 8.000 rakamının, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımından elde edilecek miktarı geçmemek üzere, yayın kurullarının teklifi ve yetkili makamın onayı ile tespit edilecek miktarda ödül verilebilir.
Özellikleri nedeniyle konusunda yetkinliği tartışmasız kişilerden satın alınmasında yarar görülen fotoğraf, diya,slayt, afiş, nota ve karikatür gibi müstakil sanat eserleri, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre satın alınabilir.
İnceleme Ücreti
Madde 17 - Yayımlanacak eserler, yayın kurulunun teklifi ve yetkili makamın onayı ile uygun görüldüğü takdirde, kurum dışından görevlendirilecek bir veya birden fazla uzmana incelettirilebilir.Memur olmayan uzmanlara, inceledikleri eser için, sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak teklif ücretinin %20'si kurum tarafından inceleme ücreti olarak ödenir.
Redaksiyon, Tashih ve Koordinatörlük ücreti
Madde 18 - Yayımlanacak eserlerin yayın kurulunun teklifi ve yetkili makamın onayı ile redaksiyonuna gerek görülmesi halinde, bu iş için kurum dışından görevlendirilen ve memur olmayan uzmanlara eser için sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak telif ücretinin %10'u redaksiyon ücreti olarak ödenir. Bu miktar eser sahibine ödenecek telif ücretinden düşülür. Redaksiyon yapmakla görevli uzmanlara, birinci fıkraya göre hesaplanan miktar kadar da kurum tarafından ödeme yapılır.
Eserin baskısı sırasında yayın kurulunun kararı ve yetkili makamın onayı ile tashih işlemine gerek görülmesi halinde ve kurum dışından görevlendirilen ve memur olmayan kişilere sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak telif ücretinin % 10'u tashih ücreti olarak ödenir. Yayın kurulu kararı ve yetkili makamının onayı ile yayın koordinatörlüğü hizmeti kurum dışından ve memur olmayan kişilerden alınması halinde telif ücretinin %10'unu geçmiyecek miktarda koordinatörlük ücreti ödenir.
Yayın ve Ansiklopedi Yazı Kurulu Üyelerine Ödenecek Ücretler
Madde 19 - Yayın kurullarına kurum dışından katılan ve memur olmayan üyelere, her toplantı günü için 600 rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımından elde edilen miktar üzerinden ücret ödenir.
Ansiklopedi yazı kurulu, bir başkan, bir başkan vekili ve üç üyeden oluşur. Bu kurula, kurum dışından katılan ve memur olmayan üyelere her fasikül için; başkana 3600, başkan vekiline 3300, üyelere 3000 rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımından elde edilecek miktarda ücret ödenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Ücretsiz Yayın Verilmesi
Madde 20 - Yazarlara, yayımlanan eserlerin yer aldığı kitaplardan en çok 100 adet, dergi ve benzeri periyodik yayınlardan 5 adet, sözlüklerden 5 adet, ansiklopedilerde yazılarının çıktığı her fasikülden 5'er adet ücretsiz olarak verilir. Çeviri ve işlenmelerde eserin yazarına da çevireni ya da işleyenine verilenin yarısı kadar ücretsiz kitap verilir.
Yayın Kurulları
Madde 21 - Bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerin seçilmesi, yayımlanması, yayın kurullarının kurulması, çalışma esasları, görevleri ve yetkileri ile diğer hususlar kurumlar tarafından çıkarılacak yönetmeliklerde düzenlenir.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 22 –
a) 20/2/1987 tarihli ve 87/11526 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ve 2/3/1987 tarihli ve 19388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik;
b) Kurumların özel yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı hükümleri; yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükümlerine göre yayımlanmasına karar verilmiş veya basımına başlanmış olan işler, ilgili yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
Madde 23 - Sayıştay'ın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 24 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.