Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihi Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşma
Aşağıda "Taraflar" olarak anılacak olan Türkiye Cumhuriyeti ile Ekvador Cumhuriyeti;
Kültür miraslarının parçası olarak kabul edilen varlıkların çalınmasının ve yasadışı olarak ihracının gerek bu varlıklara, özellikle de arkeolojik ve benzeri alanların ve diğer tarihi ve kültürel değer taşıyan alanların yağmalanması suretiyle, ülkelerine verdiği ciddi zararın bilincinde olarak,
Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması için Alınacak Tedbirlerle ilgili 1970 UNESCO Sözleşmesi ve Dünya, Kültür ve Doğal Mirasının Korunmasına ilişkin 1972 UNESCO Sözleşmesinde öngörülen ilke ve düzenlemeler uyarınca kültür miraslarının korunması ve konservasyonunun başat önemini kabul ederek,
Taraflar arasında çalınan, yasadışı yollardan ihraç, ithal edilen veya el değiştiren kültürel varlıkların iadesinde işbirliğinin, her iki tarafın kendilerine ait kültür varlıklarının gerçek sahibi olması hakkının korunması ve tanınması için etkili bir yol oluşturduğuna inanarak,
Çalınmaları veya yasadışı yollardan yurtdışına ihraç edilmeleri halinde bu varlıkların iadesi için olduğu kadar korunması ve konservasyonu konusunda ortak kurallar oluşturmak isteğiyle,
Her ülkenin kültür varlığının ayırt edici ve eşsiz özelliğinden dolayı ticarete konu olmaması gereğini kabul ederek,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
Madde 1
Taraflar, çalınan, yasadışı yollardan ticareti yapılan, ihraç edilen veya el değiştiren arkeolojik, sanatsal, tarihi ve kültürel varlıkların kendi topraklarına girişini yasaklamayı ve engellemeyi taahhüt ederler.
Madde 2
Bu Anlaşmanın amacı uyarınca "kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihi varlıklar" terimi aşağıdaki şekilde anlaşılacaktır:
(a) mimari nesneler, heykeller, seramik eserler, metal nesneler, kumaşlar ve diğer insan yaratısı eserler veya parçalarını da kapsamına alan ve taraflarca eski eser olarak sınıflandırılan nesne ve araçlar,
(b) hayvanlara, bitkilere, minerallere ve anatomiye ait nadide koleksiyonlar ve numuneler, sınıflandırılmış veya sınıflandırılmamış paleontolojik döneme ait nesneler,
(c) her iki ülkenin farklı kültür, hanedan ve tarihi dönemlerine ait dini ya da din dışı sanat ürünleri veya bunların parçaları,
(d) bilim ve teknoloji tarihine ve askeri ve sosyal tarihe, ulusal liderlerin, düşünürlerin, bilim adamlarının ve sanatçıların hayatlarına, ulusal önem taşıyan olaylara ait olanlar da dahil olmak üzere tarihe ilişkin varlıklar,
(e) arkeolojik kazılarda çıkarılanlar (resmi ve yasadışı kazılar da dahil olmak üzere) veya arkeolojik keşifler,
(f) tahrip olmuş sanatsal veya tarihi anıtlar veya arkeolojik mekanların unsurları,
(g) merkezi idare, eyalet veya belediye idareleri ya da eşdeğer kuruluşların arşivlerindeki onlara veya her iki hükümetin temsile yetkili olduğu dini kuruluşlara ait tarafların yasaları uyarınca korunan veya elli yıldan eski resmi belgeler,
(h) yüz yıldan daha eski olan bozuk paralar, yazıtlar, oyma mühürler gibi eski eserler,
(i) herhangi bir materyal üstüne tamamen elle ve herhangi bir malzemeyle yapılan resimler, tablolar, çizimler, herhangi bir malzemeden yapılmış heykel sanatının özgün eserleri, özgün kabartma, baskı ve taşbaskılar ile herhangi bir malzemeden özgün sanatsal düzenleme ve montajlar gibi sanat değeri olan eserler,
(j) tek tek veya bir koleksiyonun parçası olarak nadide el yazmaları, XVI. yüzyıl başlarından önceki dönemden kalma matbaa baskısı kitaplar, eski kitaplar, özellikle tarihi, sanatsal, bilimsel ve edebi değeri olan belge ve yayınlar,
(k) tek tek veya koleksiyonlar halinde posta pulları, damga pulları ve benzeri pullar,
(1) ses, fotografik ve sinematografik arşivler de dahil olmak üzere arşivler,
(m) yüz yıldan eski, tarihi ve kültürel değeri olan müzik aletleri de dahil olmak üzere mobilya birimleri, iş aletleri ve gereçler,
(n) yok olma tehlikesi içindeki Amazon bölgesindeki etnik gruplara ait olanlar da dahil olmak üzere sınıflandırılmış ya da sınıflandırılmamış etnolojik değeri olan nesneler,
(o) sualtından çıkarılan kültür mirası,
Aynı şekilde, her iki tarafın özel niteliklerinden dolayı bu maddeye dahil edilmesini gerekli gördüğü özel mülkiyetteki kültür varlıkları ve belgeler. Bunların ilgili kültür makamları tarafından tescil edilmiş ve sınıflandırılmış olmaları gerekmektedir.
Madde 3
Taraflardan birinin acil talebi üzerine, diğer taraf yürürlükteki ulusal yasalara ve uluslararası anlaşmalara göre istekte bulunan tarafın topraklarından çalınan, yasadışı yollardan ihraç edilen veya el değiştiren herhangi bir kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlığı ele geçirip, iadesine ilişkin gerekli hukuki adımları atacaktır.
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkların ele geçirilmesi ve iadesine ilişkin talepler diplomatik yollardan resmiyet kazanacaktır.
Yukarıda belirtilen varlıkların ele geçirilmesi ve iadesine ilişkin masraflar talepte bulunan tarafça karşılanacaktır.
Madde 4
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkların çalındığına dair ve bahsedilen varlıkların uluslararası düzeyde ticarete konu olması ihtimali olduğuna inanılıyorsa uygulanan yöntem hakkında her bir taraf diğerine bildirimde bulunacaktır.
Bu amaçla ve bu gibi amaçlarla yürütülen polis soruşturmasına dayanılarak, hırsızlık, satış, yasadışı yollardan ithal ve ihraç ve/veya benzeri suç teşkil eden davranışlarda bulunmuş kişilerle varlıkların teşhisinin sağlanması için, ayrıca suçlular tarafından uygulanan yöntemin belirlenmesi bakımından mümkün olan tüm tamamlayıcı bilgiler diğer tarafa sunulacaktır.
Aynı şekilde, Taraflar, çalınmış veya yasadışı yollardan kaçırılmış kültür varlıklarının teşhis sürecinin ve koruyucu önlemlerin uygulanmasını kolaylaştırmak için mümkün olan tüm bilgileri birbirlerinin gümrük yetkilileri, liman, havaalanı ve sınır güvenlik güçleri ile paylaşacaklar; kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkların yasadışı dolaşımına karşı uygun koruma önlemlerini ve zecri tedbirleri alacaklar ve bu gibi durumlarda işbirliği yapacaklardır.
Madde 5
Taraflar, bu Anlaşmanın uygulanması suretiyle iade edilen kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkları gümrük vergisi ve diğer vergilerden muaf tutacaklardır.
Madde 6
Bu Anlaşma, Taraflardan birinin önerisi üzerine Taraflar arasında varılacak mutabakata göre değiştirilebilir. Değişiklikler karşılıklı diplomatik bildirimlerin değişimi ya da tarafların üzerinde anlaşacağı başka bir yöntemle resmiyet kazanır.
Madde 7
Bu Anlaşma onay belgelerinin teati edilmesinden itibaren yürürlüğe girer ve Taraflardan biri diğerine bir sene öncesinden Anlaşmayı sona erdirme niyetini bildirmediği sürece yürürlükte kalır.
Bu Anlaşma Viyana'da, 2003 yılının Şubat ayının altıncı gününde Türkçe, İspanyolca ve İngilizce dillerinde, her metin aynı derecede özgün olmak üzere, iki nüsha olarak düzenlenmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Peru Cumhuriyeti
Hükümeti Adına Hükümeti Adına
A. Mithat Balkan Javier Paulinich
Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Peru Cumhuriyeti Büyükelçisi